“Ik heb altijd een pakje Dextro Energy in mijn la voor als iemand een hypo in mijn stoel krijgt. En dan moet ik beneden een boterham smeren voor de langzame suikers. Maar gelukkig heb ik het nog niet meegemaakt.” Medisch pedicure Marleen Streuper uit Maarheeze krijgt regelmatig mensen met diabetes (suikerziekte) in haar stoel, blijkbaar is de voet een belangrijke indicator voor de ernst van diabetes: “Het kan zijn dat mensen symptomen van een diabetes type herkennen en bevestiging willen. Maar ook mensen die weten dat ze het hebben moeten regelmatig testen hoe ernstig het is.” En dat doet onder andere een medisch pedicure, alhoewel deze natuurlijk nooit op de stoel van de huisarts mag zitten.
Symptomen van de diabetische voet
“Je hebt verschillende diabetes-classificaties, en dat bepaalt hoe vaak mensen met suikerziekte naar de pedicure moeten. Op het laagste niveau moeten ze zich 1 keer per jaar laten screenen, en op het hoogste niveau 1 keer per maand. Ik moet dan kijken hoe erg het is, want als het achteruit gaat moet de huisarts dat weten natuurlijk. En dan geef ik een verwijsbrief mee, waar in staat wat mijn bevindingen zijn en hoe ik dat gedaan heb.” En waar moet je als pedicure zelf op letten? “Als mensen diabetes hebben ga je natuurlijk minder snel wondjes maken, je moet wat voorzichtiger zijn. Want wondjes genezen minder snel bij mensen met suikerziekte.” En dat kan problemen opleveren.
“Als mensen met diabetes geen gevoel meer in hun voeten hebben kunnen ze de hele dag met een steentje in hun schoenen lopen, en dan hebben ze ‘s-avonds misschien een wondje. En omdat wondjes bij diabeten minder snel genezen, kan dat van kwaad tot erger gaan.” En zo zijn er verschillende indicatoren die een pedicure dient te herkennen. “Gevoelloosheid in de voet kan mogelijk op diabetes wijzen, zeker als de temperatuur tussen benen verschilt. Maar het kan ook wat anders betekenen.” En daarom zijn er maar liefst vijf tests die een pedicure uitvoert bij mensen met suikerziekte.
Diabetes symptomen: de 5 soorten suikerziekte tests
Er zijn vijf tests die een medisch pedicure uitvoert bij iemand met suikerziekte, Marleen legt uit:
1 Het ‘diepere gevoel’: “Voor het meten van het ‘diepere gevoel’ in de voet moet ik een stemvork op de botten van de voet zetten. Als de diabetes-patiënt niets voelt -of maar kort- dan kan er iets aan de hand zijn, en dan moeten ze door naar de huisarts. Je mag nooit een diagnose stellen, dat mag alleen een huisarts, je constateert alleen. Het kan ook iets met de zenuwen zijn, maar dat wil je natuurlijk zeker weten.”
2 Het ‘oppervlakkige gevoel’: “Vervolgens zet ik een monofilament, een soort buigzaam nylon draadje, op verschillende plekken van de voet. Daarmee worden de zenuwen getest zeg maar, het meet of bij mensen het zogenaamde ‘oppervlakkige gevoel’ goed is. Het kan ook zijn dat mensen wel de stemvork voelen, maar niet het monofilament. Dat kan onder andere met je zenuwbanen te maken hebben.”
3 Temperatuurverschillen: “Wat we ook moeten testen is de temperatuur. Je moet dan zonder handschoenen aan voelen over de benen naar temperatuurverschillen tussen beide benen. Als er een temperatuurverschil is kan dat duiden op een ontsteking, een aandoening aan de bloedvaten (angiopathie) of een stoornis in het functioneren van zenuwen (autonome neuropathie) maar ik mag natuurlijk ook hier geen diagnose stellen.”
4 Hartslag: “Je moet de hartslag met twee vingers voelen tussen de grote teen en de volgende teen (bij de middenvoetsbeentjes) en ook nog eens achter de binnenenkel. Als je dat niet voelt kan er iets aan de hand zijn.”
5 Beweeglijkheid: “Je test ook de beweeglijkheid van de voet. De algemene beweeglijkheid van de botten wordt gemeten door mensen het zogenaamde ‘prayers sign’ te laten doen met de handen, alsof je bidt. Als de pinken elkaar dan niet raken kan dat een indicatie zijn van diabetes. Maar het kan ook duiden op reuma of artrose, of dat de pink niet gebroken is natuurlijk… Vervolgens beweeg je ook de voet wat, om te kijken hoe beweeglijk die is.” En in combinatie met de andere tests bepaalt een pedicure of doorverwijzing noodzakelijk is.
“De pedicure speelt een belangrijke rol in de diagnose van diabetes. Dat kan heel nauw komen. Want als ik een zwart wondje signaleer moet ik de patiënt direct naar de Eerste Hulp vervoeren, anders kan deze het risico lopen op amputatie.” Zoiets is natuurlijk erg uitzonderlijk, maar het is fijn dat een medisch pedicure het in de gaten houdt. Het geeft toch een gerust gevoel.